سلطه و عصیان در زبان فروغ فرخزاد (خوانش شعر فروغ بر اساس رویکردهای سه‌گانه زبان و جنسیت)

Authors

  • گلاله هنری دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سمنان
Abstract:

آنچه به عنوان تفاوت در زبان میان دو جنس شناخته شده در سه رویکرد کمبود، تسلّط و تفاوت طبقه­بندی می­شود. امروزه رویکرد چهارمی در حال شکل­گیری است که جنسیت در زبان را پدیده­ای سیّال می­داند و با به­کارگیری آن می­توان فرضیه­های متفاوت تفکیک زبانی را در یک اثر هم­زمان بررسید. در این مقاله سعی بر آن بوده با در نظر گرفتن دسته­ای از نشانه­های کمبود و تسلّط در زبان که از خلال آرای اندیشمندان این حوزه استخراج شده است، زبان شعری فروغ فرخزاد در پنج مجموعه شعرش بررسی و بر اساس بسامد استفاده از ویژگی­های هر کدام از این رویکردها، فضای غالب شعر او مشخّص شود. زبان فروغ فرخزاد در چهار اثر او پیوسته در حال تغییر است. شعر او را نمی­توان کاملاً منفعل و تحت نفوذ جهان مردانه دانست. از طرفی آثار سیطرة تاریخی قدرت مردانه بر ذهن و زبان او و درنتیجه بر چهرة شعرش نیز انکارناپذیر می­نماید. از این رو، با توسّل به رویکرد پویا می­توان تغییرات زبان او را مورد مداقه قرار داد. بررسی­های صورت گرفته نشان داد دو دفتر آغازین او درصد قابل ملاحظه­ای از نشانه­های کمبود زبانی را بازتاب می­دهد و مجموعۀ عصیان نقطه عطف چرخش شاعر به سمت زبانی متفاوت و غنی­تر است. تولّدی دیگر نشانه­هایی از تأثیر شاعر از تسلّط زبان مردانه را بروز می­دهد و مجموعۀ آخر او به سمت نمایش کمتر جنسیت شاعر پیش رفته است. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

عصیان و هنجارگریزی درشعر فروغ فرخزاد و غادة السمان

فروغ فرخزاد و غادة السّمان، دو تن از شاعران زن معاصر شعر فارسی و عربی هستند که در عرصة ساختار و مضمون در شعر زمان خویش، خارج از کلیشه­ها و هنجارهای روزگارشان، طبع­آزمایی کرده­اند و در این حوزه به تشخّص سبکی نیز دست یافته­اند. در عین حال، با اشعار هنجارگریزانه و افکار عصیانگرانة خود، روایتگر و نمایان­کنندة بسیاری از ویژگی­ها ومقتضیات جامعة عصر خویش نیز هستند. این پژوهش به شیوة تحلیل محتوای مضمون، ...

full text

گزاره های «پست مدرنیسم» در ذهن و زبان فروغ فرخزاد

پست مدرنیسم و پست مدرن ها برخلاف مدرنیسم، دنیای شبیه سازی شده است که به واقعیت شباهت دارد اما واقعیت نیست. آنها به باور خود در جهان تهی از خرد و حقیقت به بی معنایی و چند معنایی که خود نوعی بی معنایی و بی اعتنایی به دانش و علم است، رسیده اند و این خود تأکیدی است بر اصل شک اندیشی و تردید و لاجرم ناامیدی و یأس متعاقب و حاکمیت پوچی مطلق. حضور پست مدرنیسم در حوزه ادبیات و هنر به نوعی تقلید و دنباله ...

full text

تحلیل شعر فروغ فرخزاد بر اساس آرکی تایپ

مهم‌ترین اصطلاح مکتب روانکاوی یونگ «آرکی تایپ» است. آرکی تایپ افکار غریزی و مادرزادی و تمایل به رفتارهایی است که انسان‌ها طبق الگوهای از پیش تعیین‌شده انجام می‌دهند یا به تعبیری تصاویری هستند که به ناخودآگاه بشر راه یافته‌اند. این افکار و تمایلات در مذاهب، اسطوره‌ها و نوشته‌های ادبی خودنمایی می‌کنند. فروغ یکی از شاعران بنام معاصر ایرانی است که شاید به سبب رنج‌هایی که در زندگی ...

full text

نگاهی به شعر و فروغ فرخزاد

در بررسی های به عمل آمده معلوم می شود که محققین از زوایای مختلفی شعر و اندیشه فروغ را مورد بررسی قرار داده اند. با مطالعه مجموعه اشعاراو می توان به اندیشه و بطن زندگی او پی برد. اشعار فروغ در سه مجموعه اول یعنی «اسیر»، «دیوار» و «عصیان» کمی ناپخته و سست است. شاعر در آن درحالت خود شیفتگی اولیه به سر می‌برد. فروغ مدتی بعد از این مرحله به سمت تکامل پیش می رود و مجموعه «تولدی دیگر»که گویی تولدی دوب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 2

pages  21- 44

publication date 2019-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023